Met ons gezin gingen we deze zomer op vakantie naar Brazilië. Onderweg maakten we een tussenlanding op Buenos Aires. We namen twee dagen de tijd om de hoofdstad van Argentinië te ontdekken. Een fietstocht (met Nederlandse gids) leidde ons langs de arme en rijke wijken, de mooiste parken, enkele kunstwerken en La Recoletta, de beroemde begraafplaats waar Eva Perron ligt. Ook stonden we stil bij het Plaza del Mayo, waar de 'dwaze moeders' nog altijd treuren om hun verdwenen kinderen.
Street-art in volksbuurt en hipsterwijk
We wandelden door La Boca en Palermo Soho, op zoek naar de graffiti en street-art waar deze wijken van Buenos Aires om bekend staan.
La Boca is een arme volkswijk met als trots het felgele stadion van de lokale voetbalclub Boca Juniors. De kunstwerken op de muren van huizen, winkels en gebouwen laten opvallend veel strijdlust zien. Een paar straten bestaan uit felgekleurde huisjes, veelal opgeleukt met een soort carnavalspoppen die Maradona, Evita en de paus voorstellen.
Palermo Soho is een rijke wijk vol hipsters, koffietentjes en restaurants. In menig straat moesten we wachten tot de Instagram-meisjes klaar waren met hun selfies met zwoele blikken voordat we zelf een foto van de kleurrijke kunst konden maken. De street-art is hier wat minder rauw, maar zéker niet minder indrukwekkend.
Natuurgeweld in Iguazu
De watervallen van Iguazu (Iguassu) zijn de breedste ter wereld. Je kunt ze bewonderen van zowel de Argentijnse als de Braziliaanse kant. On-ge-loof-lijk met hoeveel kracht en met hoeveel liters (1,5 miljoen per seconde) tegelijk het water hier naar beneden stort. Aan de Argentijnse zijde staarden we met open mond naar Devil's Throat, de plek waar de meeste watervallen samenkomen. Oog in oog met dit natuurgeweld voelt een mens zich klein en nietig. Veruit het mooiste uitzicht dat we ooit zagen!
Beukend gekletter
De Braziliaanse kant biedt een breder overzicht van de 'cataratas' (het wonderschone Braziliaanse woord voor waterval). Geen panorama-foto doet recht aan wat je hier beleeft. Je staat tussen het beukende gekletter, je kijkt je ogen uit - en ja, je wordt nat. We hadden een prachtige dag te pakken: er dook zelfs een dubbele regenboog op. Bezoek vooral zelf dit wonder of bekijk de plaatjes, want woorden schieten tekort.
Zomerzon en poolwind
In het knusse stadje Bonito troffen we een fijne combinatie van evenaarszon en poolwind. De winterbries compenseerde de zomerse hitte continu, waardoor het prettig toeven was. We verbleven in huisjespark 'de Windmolen', waar de kleurrijke ara's ons om de oren vlogen.
Snorkelen met een tapir
Extreem helder, kalkrijk water stroomt er door de Sucuri-rivier, nabij Bonito. Een ideale plek om te snorkelen dus. Zwemmen is niet nodig, want de stevige stroom voert je mee langs wuivende waterplanten en nieuwsgierige vissen. Het hoogtepunt van onze trip was een 'close encounter' met een tapir! Dit enorme beest stond zich te wassen in de rivier. Door zijn gewroet was het zicht onder water vanaf die plek nihil geworden, maar dat vergaven we deze reus met z’n lange neus graag.
Op een andere rivier deden we een rafting-boottocht met het hele gezin. Al peddelend en hozend genoten we van het groene uitzicht en stortten we voorzichtig van zes kleine watervallen. Niks schokkends, geen man overboord, maar we kwamen heerlijk nat gespetterd uit de rubberboot.
Beesten spotten in Pantanál
Pantanál is een natuurgebied in West-Brazilië. We verbleven daar vier dagen in de 'pousada' Santa Clara die de uitstraling had van een gezellige camping. Er vlogen ara's en een toekan rond, zwijnen, paarden en koeien stonden er te grazen. Onze dagen waren volgepland met excursies. De tochten per boot en te paard waren het leukst.
We zagen enorm veel (roof)vogels onderweg. Een ander reisgezelschap vertelde trots dat zij een poema hadden gespot. Die buitenkans ging helaas aan onze neus voorbij, maar we hadden wél het voorrecht om een anaconda en (weer) een tapir van dichtbij te zien.
Daarnaast lag er elke honderd meter een groep likkebaardende kaaimannen aan de waterkant. Bij het vissen sloeg een reisgenoot zelfs een piraña aan de haak. Graag waren we een gordeldier tegengekomen, maar de enige armadillo die we troffen, was helaas een dode.
Al met al was vier dagen wat lang voor het relatief kleine junglegebied waar wij mochten rondkijken. Toch hebben we ons prima vermaakt in Pantanál. Overigens schijnen de denge- en malaria-mug hier niet rond te vliegen, maar laat de smeermiddeltjes beslist niet thuis, want de rest van de muskieten prikt er vrolijk op los!
Bijpraten in Paraty
De stad Paraty staat bekend om haar gezellige centrum met onhandige bestrating: de ongelijke keien maken het rustig struinen bijna onmogelijk. Probeer dit niet met teenslippers, laat staan met een rolstoel. En al helemáál niet in beschonken toestand. Gelukkig is het gestuntel uiteindelijk de moeite meer dan waard: fijne restaurants en knusse bars heeft Paraty in overvloed.
Wij hadden echter een hele andere missie in Paraty: een ontmoeting met Gaby, een goede vriendin van Viola. Die twee leerden elkaar begin jaren '90 kennen in Venezuela, Gaby's geboorteland. Sindsdien verhuisde Gaby naar Barcelona, waar we haar en haar man hebben ontmoet, vervolgens bezocht ze ons eenmaal in Nederland. Dat was inmiddels vijftien jaar geleden. Nu wij naar Brazilië op vakantie gingen, waar Gaby momenteel woont, was het vanzelfsprekend dat we elkaar weer zouden zien. En zo geschiedde.
Het was een fijne ontmoeting: er werd veel gekletst, lekker gegeten, geproost met carpariñas. Samen met de kinderen togen we naar de Tarzan-watervallen, waar je vanaf een rots af kunt glijden. Na een glibberige afdaling beland je met een loeivaart in het ijskoude water. Want ja, in Brazilië is het gewoon nog steeds winter, al zou je dat door de lekkere middagtemperaturen soms vergeten.
Eilandje lacht, eilandje huilt
Ilha Grande was onze volgende halte. Dit eiland ten noorden van Rio geldt als een populaire vakantiebestemming voor zowel Brazilianen als toeristen. Jammer genoeg viel het weer tegen: we hadden veel bewolking en regen.
Op de eerste dag liet de zon zich gelukkig volop zien. Deze zon-uren brachten we grotendeels door op (zeggen ze) het mooiste strandje: Lopes Mendes. We wandelden door de jungle van het groene eiland, relaxten in het zand en sprongen rond in de zee. Pas op de terugweg begon de storm. Het werd een spannende terugtocht op de boot vol slagregen, windstoten en beukende golven. Doorweekt maar voldaan keerden we terug naar onze kleurrijke cabina's.
De tweede dag op Ilha Grande viel de regen met bakken uit de lucht. Tja, het was winter in Brazilië en dat hebben we geweten. Natuurlijk baalden we stevig, maar tegelijkertijd gebruikten we deze grauwe, druilerige dag om goede plannen te smeden voor onze trip naar Rio.
Graag hadden we ook gedoken in de wateren van Ilha Grande, maar het zicht (evenals het weer) bleek zó slecht dat we die ervaring uiteindelijk hebben overgeslagen.
Spraakverwarring tussen toerist en taxichauffeur
Rio de Janeiro vormde het slotstuk van de vakantie. Voor onze vier dagen in deze wereldstad hadden we fikse plannen gemaakt. Dag één wilden we via een mooie tocht met de veerpont het MAC (Museum voor Hedendaagse Kunst) bekijken, daarna terugvaren naar Flamingo Park waar we het Museum voor Moderne Kunst zouden bezoeken.
Echter, dat bleek helaas totaal anders te lopen. Communiceren met mensen die geen woord Engels spreken maar alleen Portugees, blijft lastig. Zo snapte de taxi-chauffeur niet dat we naar de veerponthaven wilden, dus die reed ons rechtstreeks naar Niterói, het stadje waar het MAC zich bevindt. Daar aangekomen, bleek hij ons bij het verkeerde gebouw afgezet te hebben. Het was weliswaar ontworpen door dezelfde beroemde architect, Oscar Niemeyer, maar het was een totaal andere locatie. Vanaf daar moesten we via handen- en voetenwerk uitvogelen hoe we per bus bij het juiste museum belandden. Dat lukte. Alleen in de bus was helaas ook niemand aanwezig die we begrepen. Achteraf bleken we drie haltes te vroeg uit de bus gestapt te zijn. Hmbrl. Een wandeling van twintig minuten later kwamen we gefrustreerd aan bij onze bestemming.
Het MAC-gebouw is vormgegeven als een ruimteschip, met veel ronde vormen. Supermooi. Ook gaaf was het feit dat we onderweg een rij vissers tegenkwamen die ons wezen op drie reuzenschildpadden die voor onze neus in het water zwommen. De terugtocht met de veerpont was aardig, maar door de schemering was het toch een andere belevenis dan gepland. Kortom, deze dag zullen we snel vergeten door al het oponthoud, onbegrip en tijdverlies.
Die avond mochten de jongens kiezen waar we gingen eten, omdat ze zich uitmuntend hadden gedragen op deze baaldag. Het werd een voortreffelijk Italiaans restaurant (Pasta e Vino), dat er uitziet alsof je alleen eten kunt afhalen. Maar wat een pasta! de tortellini, de lasagne, de ravioli waren voortreffelijk, en inderdaad: dat gold ook voor de wijn.
Tegeltrappen en grootse graffiti
De tweede dag waren we van 's morgens vroeg tot 's avonds laat op een stadstour per minibus. We beklommen de beroemde kleurrijke tegeltrappen die de wijken Lapa en Santa Teresa verbinden. De geflipte kunstenaar Selarón werkte tientallen jaren van zijn leven aan deze liefdesbetuiging voor Brazilië.
Ook zagen we het grootste graffiti-kunstwerk ter wereld: de reusachtige portretten die Kobra maakte van vijf mensen die symbool zijn voor de vijf inheemse volkeren van de werelddelen. In totaal is deze reeks muurschilderingen op Het Mauá-plein 190 meter lang.
Tags lezen, kunst kijken
Op dag drie hadden we een tour geboekt bij Street Art Rio. Gastvrouw Nina nam ons mee op een wervelende wandeling/rondrit langs de mooiste graffiti en muurschilderkunst. Ze leerde ons 'tags' lezen, gaf uitgebreide achtergrond over de kunst(enaars) en lichtte de historie van de graffiti-cultuur in Rio toe. En dat alles in perfect Engels (wat uitzonderlijk is in Brazilië)!
Onze favorieten straatkunstenaars uit Rio maken nadrukkelijk geen standaard-graffiti:
Carlos Bobi, die realistische personen afbeeldt maar expres de ogen niet tekent. Hij benadrukt hiermee dat veel mensen hun ogen sluiten voor de sociale problemen in Brazilië.
Wark Rochina, die in cartoon-stijl engelen tekent in allerlei doodgewone dagelijkse situaties: zwanger, ruziënd, dronken, op het toilet. Deze engelen staan symbool voor de mensen in de favela's (sloppenwijken).
B. Magina en Nass, een collectief dat abstracte kunstwerken schildert met extreem veel verschillende kleuren. Hun werk zou je eerder in een museum verwachten dan in het straatbeeld.
Meer informatie: riostreetarttours@gmail.com.
Macho's en chica's op Copa en Ipanema
De laatste dag van onze vakantie stond helemaal in het teken van 'beach life' op de twee beroemdste stranden ter wereld: Copacabana en Ipanema. Beide beaches hebben hun eigen charme. Op Copa wordt vooral veel gesport en geflirt. Macho-mannen en sexy dames tonen vol trots hun lichaam. De Copa heeft bovendien een perfecte hoek waar golfsurfers hun stoere capriolen kunnen uithalen. Ipanema trekt meer hipsters en modieuze types aan. Hier geldt als motto: zien en gezien worden. Op Ipanema wappert overal de regenboogvlag en is de gay-scene dus goed vertegenwoordigd.
Op de stranden van Rio hoef je qua eten en drinken niks zelf mee te nemen. Werkelijk álles kun je ter plekke aanschaffen bij rondlopende verkopers: van bier tot sap, van gebakken garnalen tot hamburgers, van empanada's tot ijsjes. De kosten? Daar kun je flink op afdingen. Zo kregen we moeiteloos de prijs van twee carpariña's van 25 real per stuk teruggeschroefd naar 20 real voor een tweetal.
De Braziliaanse beaches mogen wat ons betreft de boeken in als 'bijna volmaakt'. Warm weer, koel water, fijn zand, lieve en mooie mensen, talloze kansen tot interactie. Een serieus minpunt: overal hoor en lees je waarschuwingen en waargebeurde verhalen over diefstal. Als toerist in zó'n groot land met zóveel arme mensen die zó dicht bij de rijkere gebieden wonen, calculeer je logischerwijs in dat je meer kans loopt om gerold of beroofd te worden dan bij ons thuis in Nederland. We hebben zelf gelukkig geen nare ervaringen opgelopen tijdens onze reis. Ook hebben we ons geen moment onveilig gevoeld. Maar toch voelt het gek wanneer je alles van waarde uit voorzorg in het hotel achterlaat of vakkundig verstopt op het strand.
En zo kwam er een eind aan ons drieweekse avontuur in Buenos Aires en Brazilië. Hoe immens groot Brazilië is, merk je alleen al aan het aantal tijdzones dat je passeert als je op reis gaat. De klok op onze telefoons werd drie keer bijgesteld gedurende de trip. Ál het moois zien in drie weken tijd is natuurlijk onmogelijk, maar we hebben het idee dat we een fraaie selectie hebben gemaakt. De ultieme hoogtepunten: de Iguazú-watervallen, snorkelen met een tapir, de prachtige street-art en het strandleven. Het was een fantastische reis.
